امام رضا علیه السّلام به ریّان بن شبیب فرمودند:
اگر تو را خوشحال مى کند که در درجات والاى بهشت با ما باشى ،
پس در اندوه ما غمگین باش
و در شادى ما خوشحال .

قالَ الرّضا علیه السّلام :

اِنْ سَرَّکَ اَنْ تَکُونَ مَعَنا فىِ الدَّرَجاتِ الْعُلى مِنَ الجِنانِ فَاحْزَنْ لِحُزْنِنا وَ افْرَحْ لِفَرَحِنا.

 جامع احادیث الشیعه ، ج ۱۲، ص ۵۴۹

حالات حضرت موسی بن جعفر (علیهما السلام )در ده روز اول محرم

قال الرضا عليه السلام: كان ابى اذا دخل شهر المحرم لا يرى ضاحكا و كانت الكابة تغلب عليه حتى يمضى منه عشرة ايام،فاذا كان اليوم العاشر كان ذلك اليوم يوم مصيبته و حزنه و بكائه…؛

حضرت رضا صلوات الله علیه میفرمایند：
هر گاه ماه محرم فرا مى رسيد، پدرم (موسى بن جعفر) ديگر خندان ديده نمى شد و غم و افسردگى بر او غلبه مى يافت تا آن كه ده روز از محرم مى گذشت،

 روز دهم محرم كه مى شد، آن روز، روز مصيبت و اندوه و گريه پدرم بود.

امالى صدوق، ص۱۱۱

 الحسين بن محمد، ومحمد بن يحيى [جميعا] عن محمد بن سالم بن أبي سلمة، عن الحسن بن شاذان الواسطي قال: كتبت إلى أبي الحسن الرضا (عليه السلام) أشكوا جفاء أهل واسط وحملهم علي وكانت عصابة من العثمانية تؤذيني.
فوقع بخطه:
إن الله تبارك وتعالى أخذ ميثاق أوليائنا على الصبر في دولة الباطل فاصبر لحكم ربك، فلو قد قام سيد الخلق لقالوا: ” يا ويلنا من بعثنا من مرقدنا هذا ما وعد الرحمن وصدق المرسلون .

 كلينى در كافى از حسن بن شاذان واسطى روايت كرده كه گفت: نامه اى بخدمت حضرت امام رضا عليه السّلام نوشتم و از ناسازگارى و تعدى مردم واسط كه از پيروان عثمان بودند، و بمن آزار ميرساندند، شكايت نمودم. حضرت بخط مبارك مرقوم فرموده بودند كه: خداوند جل ذكره از دوستان خود عهد و پيمان گرفته كه در دولت باطل صبر پيشه سازند؛ بنا بر اين تو هم بحكم پروردگارت صبر كن، كه چون سرور مردم قيام كند پيروان باطل را از قبر بيرون آورده انتقام دوستان مظلوم ما را از آنها بگيرد در آن موقع است كه آنها مى گويند: مَنْ بَعَثَنا مِنْ مَرْقَدِنا هذا ما وَعَدَ الرَّحْمنُ وَ صَدَقَ الْمُرْسَلُونَ يعنى: چه كسى ما را از گورمان بيرون آورد؟ اينست آن روزى كه خداوند وعده داده و فرستادگان خداوند راست گفتند.

کافی ج۸ص۲۴۷
بحار الانوار ج۵۳ص۸۹
تفسیر برهان ج۴ص۵۷۹

نگرانی از تأمین اقتصاد خانواده

با کاوشی مختصر در جامعۀ امروز، با مردان زیادی مواجه خواهیم شد که از ترس مخارج ازدواج و همسرداری، از این وظیفه و مسئولیت دینی و اجتماعی خود، سر باز می زنند.
در واقع این افراد، نگران تنگ دستی بوده، از مشکلات مالی پس از ازدواج هراسان هستند. باید به این مردان یادآور شد که خداوند متعال در کلام خود به انسان ها برای تأمین مالی تشکیل خانواده، وعدۀ قطعی داده است: «وَ أنکِحُوا الأیامَى مِنکُمْ وَ الصَّالِحِین مِنْ َعِبَادِکُمْ وَ إِمَائِکُمْ إِن یکُونُوا فُقَرَاءَ یغْنِهِمُ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ وَ اللَّه وَاسِعٌ علیم.» [1]
«مردان و زنان بی همسر و غلامان و کنیزان درست کارتان را همسر دهید. اگر تنگ دست هستند، خداوند آن ها را به فضل خویش بی نیاز خواهد کرد و خداوند گشایشگر داناست» این آیه وعدۀ قطعی خداوند برای تأمین هزینه های ضروری ازدواج است. خداوند تأکید می فرماید: تنگ دستان را از فضل خویش روزی خواهد داد و تمکن لازم برای ازدواج آنان را تأمین خواهد کرد.
به بخشش فزون تر و بیشتر از حد «فضل» می گویند که بر اساس لطف است و اعطا کننده، بدون داشتن وظیفه یا استحقاق قبلی طرف مقابل، به او می بخشد.[2] پس قرار نیست در خصوص ازدواج، خداوند بر اساس حساب و کتاب های عادی و استحقاق ما بخششی کند؛ بلکه لطف او بر اساس فضل و بدون حساب است. پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) در خصوص این آیۀ شریفه می فرماید: «هر کس از ترس فقیر شدن ازدواج نکند، خداوند به گمان بد برده است».

هر کس از ترس فقیر شدن ازدواج نکند، خداوند به گمان بد برده است.

واقعیت این است که تأمین هزینه های اصلی و اساسی ازدواج بر عهدۀ خداوند است. اگر مخارج غیر ضروری که ریشه در سنت های غلط، اسراف و تقلید از دیگران دارد، حذف شود مانعی برای ازدواج وجود نخواهد داشت. پس شایسته است با مدیریت صحیح بر مخارج ازدواج، راه عمل به این توصیۀ دینی را هموارتر سازیم. [3]

فرار از مسئولیت

یکی دیگر از دلایل مهمی که مانع از ازدواج مردان می شود، فرار از قبول مسئولیت است. واقعیت این است که هیچ رشدی در شخصیت انسان بدون قبول مسئولیت محقق نمی شود. با قبول مسئولیت ها و تحمل مشکلات و مدیریت آنها، گوهر وجود آدمی استخراج می شود و توانایی های بالقوۀ او، در عمل ظاهر و منجر به کسب موفقیت های بیشتر در حوزه های مختلف زندگی فردی و اجتماعی می شود. این، مضمون فرمایش زیبای امیرمؤمنان علی (علیه السلام) است: «فی تقلب الاحوال علم جواهر الرجال» [4] در دگرگونی حالات، گوهرهای مردان شناخته می شود»، پس شایسته است جوانان به دنبال کسب زمینه ها و آمادگی های لازم برای ازدواج باشد و بزرگان نیز اسباب ازدواج فرزندان خود را مهیا کنند که از حقوق اساسی فرزندان بر پدر، به ازدواج در آوردن آنهاست. [5]

منبع: کتاب کلبة آرامش، جایگاه و نقش پدر در خانواده، معاونت تبلیغات و ارتباطات اسلامی آستان قدس رضوی

————————————————
پی نوشت ها:
1- نور: 32.
2- فضل به فزونی و زیادتی. مقدار زائد از حد متوسط که بیشتر در امور پسندیده به کار می رود. هر عطیه و احسانی را که بر معطی لازم نباشد، فضل می گویند (مفردات، ص۳۴۳).
- کافی، ج۵، ص۳۱۳، حدیث۵. از محمدبن جعفر از پدرش امام صادق، از پدرانش (علیهم السلام).
3- نهج البلاغه، حکمت721.
4- از حقوق فرزند بر پدرش این سه چیز است: نام نیکو بر او بپسندد، به او سواد و قرآن بیاموزد و هنگامی که بالغ شد، او را همسر دهد (مکارم الاخلاق، ج۱، ص۴۷۴، حدیث1627). برای توضیحات بیشتر نک: فصل ضرورت و اهمیت فرزند آوری.