به گزارش واحد پژوهشی «بیان معنوی»، در یکی از اعیاد غدیر که اصحاب امام رضا علیه السلام برای عرض تبریک آمده بودند، حضرت آنها را برای افطار نگه داشتند و قبل از آن، غذا، هدایا، لباس، انگشتری و چیزهای بسیار دیگری به خانه‌هایشان فرستاده بودند به طوری که احوال اصحاب و اطرافیانشان حسابی عوض شده بود. آنگاه امام رضا علیه السلام ضمن صحبت از فضایل غدیر، فرمودند:

“در یکی از سال‌های خلافت امیرالمؤمنین علیه السلام، جمعه و عید غدیر یکی شدند. امیرالمؤمنین علیه السلام پنج ساعت از روز گذشته به منبر رفتند و خطبه‌ای خواندند.” حضرت امیر علیه السلام در این خطبۀ مشهور توصیه‌های مهمی برای روز غدیر با ذکر ثواب بسیار فرمودند.

گزیده‌ای از این خطبۀ خواندنی امیرالمؤمنین علیه السلام را در ادامه می خوانید:

«خدا خیرتان دهد، بعد از این اجتماعتان به خانه‌هایتان برگردید و …

1. برای اهل و عیال خود دست و دل بازی کنید و به برادران و دوستانتان نیکی کنید

2. در مقابل این نعماتی که به شما داده خدا را شکر کنید.

3. دور هم جمع شوید تا خدا کارهایتان را سامان دهد

4. به یکدیگر نیکی کنید تا خداوند دل‌هایتان را به‌هم پیوند دهد.

5. نعمت‌های الهی را به هم هدیه دهید، خدا ثواب هر عمل در این روز را چندین برابر عمل در اعیاد دیگر قرار داده.

6. نیکی در این روز اموال را زیاد می‌کند و عمر را می‌افزاید

7. مهربانی به همدیگر در این روز، رحمت و رأفت خداوند را جلب می‌کند.

8. تا جایی که در توان دارید از آنچه خدا که به شما داده به برادران و خانواده‌تان رسیدگی و پذیرایی کنید.

9. در میان یکدیگر خوشرو باشید

10. در دیدار یکدیگر، اظهار شادمانی‌ کنید

11. به کسی که به خیر شما امید دارد، افزون بر آن بدهید

12. به ناتوانان همچون خود و هرقدرکه از دستتان برمی‌آید و برایتان امکان دارد، بخورانید.

13. خرج کردن یک درهم در این روز، پاداش 100هزار درهم در روزهای دیگر و حتّی‌ بیشتر دارد.

14. اگر کسی از آغاز دنیا تا پایانش، روزها را روزه و شب‌هایش را احیا بگیرد، به پای ثواب روزۀ این روز- اگر خالصانه باشد- نمی‌رسد.

15. هرکس که در این روز پیش از درخواست برادرش به یاریش بشتابد و از سر رغبت به او نیکی کند، پاداش کسی را دارد که این روز را روزه و شبش را احیا گرفته است.

16. هر کس مؤمنی را افطار دهد انگار به یک میلیون نبی و صدیق و شهید افطار داده

17. و هرکس برای برادرانش قرض بگیرد(برای حل مشکل آنها واسطه شود) و به آنها کمک نماید، من از سوی خدا ضامنم که اگر زنده بماند، بدهی‌اش را بپردازد و اگر قبضِ روحش کند، خداوند، خود قرض او را به عهده بگیرد.

18. چون همدیگر را دیدید، دست بدهید و سلام کنید و نعمت امروز را به هم تبریک بگویید

19. این سخنان را حاضران به غایبان و شاهدان به آیندگان برسانند

20. توانگر به دیدن فقیر برود و نیرومند به دیدن ناتوان برود.

این‌چنین امر فرمود به من، رسول خدا صلی الله علیه و آله.»

آنگاه حضرت علی علیه السلام خطبۀ جمعه را خواندند و به جای نماز جمعه، نماز عید غدیر خواندند(1) و سپس با فرزندان و شیعیانشان به منزل امام حسن علیه السلام که برایشان غذا تدارک دیده بود رفتند، و غنی و فقیر پس از صرف غذا، از آن غذا برای اهل و عیال خویش بردند.

(1) بر اساس این روایت و برخی روایات دیگر نماز عید غدیر نیز مانند نماز عید فطر و قربان مستحب است. و اگر به جماعت خوانده شود، خطبه‌اش مانند نماز جمعه قبل از نماز است. البته برخی فقهای متأخر فرموده‌اند چون روایاتش قطعی نیست، به قصد رجاء خوانده شود.

 منبع: مصباح المتهجد، ج2، 757-758

ترجمه و تنظیم: واحد پژوهشی بیان معنوی(ناشرآثار و اندیشه‌های استاد پناهیان)